Ngày 20-2 (mồng 7 Tết Canh Dần), chờ Viềng Nam Định đã mở. Mỗi năm chợ họp một phiên vào ngày mồng 7 và 8 tết âm lịch. Tỉnh Nam Định có đến bốn chợ Viềng ở Mỹ Lộc, Nam Trực, Xuân Trường và ở Vụ Bản, nhưng chỉ chợ Viềng ở Vụ Bản là nổi tiếng và quy mô nhất.

Ngày 20-2 (mồng 7 Tết Canh Dần), chờ Viềng Nam Định đã mở. Mỗi năm chợ họp một phiên vào ngày mồng 7 và 8 tết âm lịch. Tỉnh Nam Định có đến bốn chợ Viềng ở Mỹ Lộc, Nam Trực, Xuân Trường và ở Vụ Bản, nhưng chỉ chợ Viềng ở Vụ Bản là nổi tiếng và quy mô nhất.

Chợ Viềng Vụ Bản ngày nay họp ở khu sân bóng của xã Trung Thành kéo dài tới gần khu quần thể di tích phủ Dày của xã Kim Thái trên diện tích hàng chục hecta.

Đến chợ Viềng du khách thấy ngay không khí một phiên chợ xuân. Khắp nơi tràn ngập hoa, cây cảnh. Những cây nhiều nhất là cây lộc vừng, cây sung. Người đi chơi chợ thường mua cây sung, cây lộc về nhà đặt cạnh nhau, khi đọc tên hai cây sẽ thành sung lộc thể hiện ước mong một năm mới nhiều lộc. Với giới trẻ, những cây hoa đá hay lộc vừng nhỏ xinh sẽ là một món đồ lưu niệm ý nghĩa cho một chuyến du xuân cùng bạn bè…

Không thể không nói đến ở chợ Viềng là mặt hàng nông cụ. Những đòn gánh, quang gánh, cuốc, cày, nơm cá hay dao dựa đựơc bày bán ở riêng một góc chợ.

Nguyên Nam Định là vùng nông nghiệp thuần nông, phiên chợ Viềng đầu năm thu hút cư dân nông nghiệp trong vùng và các tỉnh phụ cận. Nhiều du khách đi chơi xuân không ngại cồng kềnh vẫn mua một vài chiếc đòn gánh, cái quang hay lưỡi cày lưỡi cuốc lấy may.

Nếu ai mới đến chợ Viềng lần đầu hẳn không khỏi ngạc nhiên vì sao thịt bò được bày bán nhiều đến như vậy. Trên một khu vực rộng lớn đến hàng chục hecta của cả hai xã Trung Thành và Kim Thái, chỗ nào cũng thấy xuất hiện thịt bò. Có chỗ còn bày nguyên cả một con bê thui vàng ruộm.

Theo cách lý giải của nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Trần Minh Ân trong sách Nguyễn Minh Không với lễ hội chợ Viềng thì bò cùng loài với hươu, mà trong tiếng Hán Việt hươu được gọi là lộc. Do đó ăn thịt bò cũng là hình thức tín ngưỡng để cầu mong tấn lộc, tấn tài.

* Sáng 20-2 (mùng 7 tháng giêng), lễ hội đền mẫu Âu Cơ tại xã Hiền Lương, Hạ Hòa (Phú Thọ) đã khai mạc với sự tham dự của hàng vạn du khách. Đây là lễ hội mở màn chương trình “Du lịch về với cội nguồn” năm 2010 và Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội.

Theo truyền thuyết, tại đây mẹ Âu Cơ cùng 50 người con khai hoang, lập ấp, mở mang bờ cõi, hình thành vùng đất của người Việt cổ. Người dạy dân cấy lúa, trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải cho đến khi cùng bầy tiên nữ bay về trời vào ngày 25 tháng chạp.

Đúng 8g30, đội tế nam cử hành lễ rước kiệu Thành hoàng làng về đền thờ mẫu Âu Cơ giữa hàng cờ hội rực rỡ và ngân vang tiếng chiêng, tiếng trống. Chủ lễ đọc văn tế vương mẫu, tri ân công đức to lớn của mẹ Âu Cơ có công sinh thành 100 người con, khởi nguồn nòi giống Lạc Hồng và cầu cho mùa màng tươi tốt, quốc thái dân an…

Phần tế nữ – thủ tục quan trọng nhất của lễ hội – được thực hiện với đầy đủ các nghi lễ truyền thống.

Trong những ngày diễn ra lễ hội, nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ, trò chơi dân gian được tổ chức nhằm giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa và truyền thống đoàn kết của dân tộc.

- Chiều 20-2, hội vật truyền thống làng Nam Xuân (xã Nam Xuân, huyện Nam Đàn, Nghệ An) đã khai hội, mở đầu cho lễ hội đền vua Mai.

Từ giữa trưa dù tiết trời rét cóng, nhưng rất đông người dân ở các xã trong huyện Nam Đàn và TP.Vinh đến Nam Xuân xem vật. Hội vật đã thu hút rất đông hàng chục đô vật là nam thanh niên lực lượng các xã cùng tranh tài.

Đây là lễ hội được tổ chức hằng năm, giữ gìn và phát triển môn thể thao truyền thống của dân tộc, gắn liền với công tích của vua Mai Hắc Đế (Mai Thúc Loan). Đồng thời cũng là dịp kỷ niệm 1.288 năm khởi nghĩa Mai Thúc Loan.

Vào rằm tháng giêng sắp tới (28-2), lễ hội đền vua Mai Hắc Đế sẽ được khai mạc tại núi Đụn Sơn (ở xã Vân Diên, Huyện Nam Đàn) – nơi từng là hậu cứ của nghĩa quân và là nơi vua Mai Hắc Đế trút hơi thở cuối cùng.

Vũ Tiến Đức – Quốc Hội – Nguyễn An
(theo dulich.tuoitre)